Massage bij dementie

Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen de informatie niet goed meer kunnen verwerken. Dementie is een verzamelnaam voor ruim 50 ziektes. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Daarnaast komen ook vasculaire dementie, frontotemporale dementie en Lewy body dementie veel voor.

Achteruitgang in de hersenen

Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersenen kapot. Soms gaan niet de zenuwcellen zelf kapot, maar de verbindingen tussen de cellen. Het is ook mogelijk dat de cellen en de verbindingen het niet meer goed doen. Door deze afname van cellen functioneren de hersenen steeds minder goed. Bij sommige mensen verloopt de achteruitgang heel snel. Anderen kunnen nog jarenlang een redelijk gewoon leven leiden. Uiteindelijk raakt iemand door de gevolgen van dementie erg verzwakt. De persoon sterft dan door een ziekte of infectie (bijvoorbeeld longontsteking) of doordat hij niet meer kan slikken.

Ziekte van Alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Maar liefst 70% van alle mensen met dementie heeft alzheimer. Iemand met alzheimer krijgt problemen met het geheugen. Naarmate de ziekte erger wordt, krijgt iemand steeds meer moeite met dagelijkse vaardigheden.

Symptomen alzheimer

Iemand met de ziekte van Alzheimer krijgt moeite met alledaagse dingen zoals plannen maken, beslissingen nemen, problemen oplossen en een gesprek volgen. Daarnaast kan hij/zij niet meer goed:

• nieuwe informatie onthouden; het onthouden van wat er net gezien of gehoord is.
• informatie onthouden die langere tijd in het geheugen zat
• onthouden waar hij is, of welke dag, welke maand of welk jaar het is.
• taal gebruiken en begrijpen. Dit heet afasie.
• voorwerpen en geluiden herkennen en weten waar ze voor zijn. Dit heet agnosie.
• handelingen uitvoeren of in de juiste volgorde uitvoeren. Dit heet apraxie.
• nadenken over situaties en deze beoordelen.

Een ander symptoom van de ziekte van Alzheimer is dat iemand zich ook anders kan gaan gedragen. Zijn/haar karakter verandert. Hij/zij wordt bijvoorbeeld onrustig, achterdochtig of agressief of hij/zij wordt juist lusteloos. Stemmingen kunnen snel omslaan.

Bij sommige mensen met alzheimer kan de achteruitgang heel snel verlopen, terwijl anderen nog jarenlang een relatief gewoon leven kunnen leiden.

Vasculaire dementie

Vasculaire dementie is een van de meest voorkomende soorten dementie. Problemen in de doorbloeding van de hersenen veroorzaken deze ziekte. Bij één op de zes mensen met dementie is vaatschade de hoofdoorzaak. Dan spreken we van vasculaire dementie. Nog veel vaker komt vaatschade in de hersenen naast andere oorzaken van dementie voor.

Veel mensen met vasculaire dementie hebben hart- en vaatziekten (gehad). Bijvoorbeeld langdurig een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, suikerziekte of TIA’s (kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen). Ook is het mogelijk dat iemand een of meerdere beroertes heeft gehad voordat de dementie begon. Het komt echter ook veel voor dat vaatschade een oorzaak is van dementie zonder dat iemand ooit een beroerte heeft bemerkt.

Frontotemporale dementie (FTD)

Frontotemporale dementie (FTD) komt vaak voor op jongere leeftijd. Veranderingen in het gedrag vallen meestal als eerste op. Ook taal en spraak kunnen aangetast zijn. Deze vorm van dementie ontstaat doordat hersencellen in de frontaalkwab (gedragsgebied) en de temporaalkwab (taalgebied) afsterven.

Een van de meest opvallende kenmerken van frontotemporale dementie is dat deze ziekte al op relatief jonge leeftijd voorkomt. Het grootste deel van de mensen die de ziekte krijgt, is tussen de 40 en 60 jaar. Op jonge leeftijd is het -op de ziekte van Alzheimer na- de meest voorkomende vorm van dementie.

Symptomen van FTD

Wat de eerste kenmerken van FTD zijn, is afhankelijk van waar de hersenen beschadigd zijn. Er zijn drie verschillende varianten van FTD. Je herkent deze varianten als eerste aan gedragsveranderingen, veranderingen in spraak of problemen met bewegen. Geheugenproblemen volgen vaak pas in een later stadium.

Symptomen: gedrag en persoonlijkheid

Bij de gedragsvariant van FTD is te herkennen aan impulsiviteit, dwangmatigheid, ontremd gedrag en ongevoeligheid. Voorbeelden hiervan zijn:

• Grenzeloos gedrag, geen rekening houden met anderen
• Schrokkend en veel eten, soms niet meer kunnen stoppen
• Ongepaste opmerkingen of grapjes
• Plotseling grote uitgaven doen
• Impulsieve beslissingen nemen
• Geen initiatief tonen en geen interesse hebben in anderen

Daarnaast krijgen mensen met FTD steeds meer moeite met plannen en organiseren.

Symptomen: taal en spraak

Mensen met de taalvariant van FTD krijgen steeds meer moeite met spreken. Ze hebben moeite met grammatica en formuleren daarom onjuiste zinnen. Hun woordschat wordt kleiner, ze kunnen daardoor vaak niet op de juiste woorden komen. Ook hebben ze moeite met zelf spreken of begrijpen ze anderen niet goed.

Symptomen: motoriek

Bij de derde variant van FTD krijgen mensen moeilijkheden met bewegen. Dit merkt u aan stijve bewegingen, trillen en zwakke spieren. Ook evenwichtsproblemen en vallen zijn kenmerken.

Lewy body dementie

Lewy body dementie is te herkennen aan schommelingen in iemands geestelijke achteruitgang. Ook heeft iemand met Lewy body dementie vaak verschijnselen van de ziekte van Parkinson. Denk aan tremoren (beven van lichaamsdelen zoals handen), stijfheid, langzame beweging, een gebogen houding en een afwijkende manier van lopen.

Symptomen Lewy body

Iemand met Lewy body dementie heeft in het begin geen geheugenproblemen of moeite met het uitvoeren van handelingen. Vaak valt het op dat iemand aandachtsstoornissen krijgt. Ook kan iemand visuele hallucinaties krijgen: hij ziet dingen die er niet zijn. Dit maakt het moeilijker om deze vorm van dementie te herkennen. Een extra probleem is dat mensen met Lewy body dementie vaak erg gevoelig zijn voor de bijwerkingen van de medicijnen tegen hallucinaties.

Wat kan massage betekenen voor iemand met dementie?

Wanneer er geen verbaal contact meer gemaakt kan worden met een geliefde met dementie, is aanraking nog een laatste vorm van communicatie. De tastzin blijft het langst in tact en de tastprikkel komt nog steeds aan in de hersenen, ook in het laatste stadium van dementie. Door de persoon met dementie te masseren geef je de persoon vertrouwen, emoties worden losgelaten en het lichaam ontspant. Ook bij onrust helpt een massage.

De massage die gegeven kan worden is een handmassage en/of voetmassage. Deze massage kan liggend uitgevoerd worden maar ook zittend.

Deze massage is uiterst geschikt om als workshop te worden gevolgd door mantelzorgers. Heeft u de zorg over iemand met dementie en vindt u het behouden van contact ook zo belangrijk, maak dan een afspraak voor een workshop massage bij dementie.

Inhoud van de workshop

duur: 2 uur

kosten: €60,- voor 2 personen

• kennismaking en het delen van ervaringen
• uitgebreide handmassage
• uitgebreide voetmassage

Tevens zit er bij de prijs inbegrepen koffie/thee en een potje met massagecrème.

In verband met de coronamaatregelen wordt deze workshop als privé workshop aangeboden. U dient dus zelf iemand mee te nemen die met u de zorg deelt, zodat u op elkaar kunt oefenen.

Deze workshop wordt ook gegeven aan zorgmedewerkers. Voor meer info en actuele prijzen mail naar info@nihita.nl

Klik hier voor actuele prijzen

(bron: Alzheimer Nederland)